Algemene verantwoording
Deze site is een zelfstandig leermiddel voor leerlingen in de middenbouw (groep 4/5).
Beschouwen kun je met kinderen van elke leeftijd. De manier waarop je beschouwt pas je echter aan aan de leeftijdsgroep. Wanneer je een zelfstandig leermiddel aanbiedt moet deze zo worden ontwikkelt dat leerlingen er ook daadwerkelijk zelfstandig mee aan het werk kunnen. De site is stapsgewijs opgebouwd. Als leerkracht geef je de leerlingen een vel of hun schrift om de antwoorden te noteren en zet ze achter de computer. De leerlingen beginnen op de eerste pagina en worden vanzelf doorverwezen naar de volgende pagina's. Deze leeftijdsgroep vereist dat de opdrachten zo concreet en volledig mogelijk worden gegeven. Daarom heb ik er voor gekozen de site zo stapsgewijs op te stellen. De vragen zijn terugkerend en steeds in dezelfde stijl gesteld. Dit brengt structuur aan in de opdrachten zodat de leerlingen de opdrachten gemakkelijker kunnen beantwoorden.
Voorafgaand aan het ontwerpen van de site heb ik mijzelf afgevraagd welke doelen ik met dit leermiddel wil bereiken.
Ik heb de volgende doelen centraal gesteld tijdens het ontwerpen van de site:
- De leerlingen maken kennis met een kunststroming; het Expressionisme
Ik heb bewust deze term op de site gebruikt. Door in het begin uit te leggen wat deze term inhoudt kunnen de leerlingen er prima mee omgaan tijdens de volgende opdrachten. Doordat de term gewoon gebruikt wordt krijgen de leerlingen een algemener beeld van de kunstwereld.
- De leerlingen leren kunstwerken uit de expressionistische stroming kennen
Door te vergelijken met "normale" afbeeldingen ontdekken de leerlingen dat de kunstenaars vanuit een andere invalshoek werkten.
De verschillende kunstwerken zorgen ervoor dat de leerlingen een compleet beeld krijgen.
- De leerlingen leren dat een kunstenaar een schilderij maakt met een bepaald doel of intentie.
In deze kunststroming komt het gevoel duidelijk naar voren.
- In de verwerkingsopdracht oefenen de leerlingen zelf met het uiten van hun gevoel in een kunstwerk.
Zie vakconcept voor specifiekere verantwoording per product- en procescomponent.
Door deze doelen gedurende het ontwerpen in het vizier te houden lukt het om aan te sluiten bij de leerdoelen voor de kinderen.
Beschouwen kun je met kinderen van elke leeftijd. De manier waarop je beschouwt pas je echter aan aan de leeftijdsgroep. Wanneer je een zelfstandig leermiddel aanbiedt moet deze zo worden ontwikkelt dat leerlingen er ook daadwerkelijk zelfstandig mee aan het werk kunnen. De site is stapsgewijs opgebouwd. Als leerkracht geef je de leerlingen een vel of hun schrift om de antwoorden te noteren en zet ze achter de computer. De leerlingen beginnen op de eerste pagina en worden vanzelf doorverwezen naar de volgende pagina's. Deze leeftijdsgroep vereist dat de opdrachten zo concreet en volledig mogelijk worden gegeven. Daarom heb ik er voor gekozen de site zo stapsgewijs op te stellen. De vragen zijn terugkerend en steeds in dezelfde stijl gesteld. Dit brengt structuur aan in de opdrachten zodat de leerlingen de opdrachten gemakkelijker kunnen beantwoorden.
Voorafgaand aan het ontwerpen van de site heb ik mijzelf afgevraagd welke doelen ik met dit leermiddel wil bereiken.
Ik heb de volgende doelen centraal gesteld tijdens het ontwerpen van de site:
- De leerlingen maken kennis met een kunststroming; het Expressionisme
Ik heb bewust deze term op de site gebruikt. Door in het begin uit te leggen wat deze term inhoudt kunnen de leerlingen er prima mee omgaan tijdens de volgende opdrachten. Doordat de term gewoon gebruikt wordt krijgen de leerlingen een algemener beeld van de kunstwereld.
- De leerlingen leren kunstwerken uit de expressionistische stroming kennen
Door te vergelijken met "normale" afbeeldingen ontdekken de leerlingen dat de kunstenaars vanuit een andere invalshoek werkten.
De verschillende kunstwerken zorgen ervoor dat de leerlingen een compleet beeld krijgen.
- De leerlingen leren dat een kunstenaar een schilderij maakt met een bepaald doel of intentie.
In deze kunststroming komt het gevoel duidelijk naar voren.
- In de verwerkingsopdracht oefenen de leerlingen zelf met het uiten van hun gevoel in een kunstwerk.
Zie vakconcept voor specifiekere verantwoording per product- en procescomponent.
Door deze doelen gedurende het ontwerpen in het vizier te houden lukt het om aan te sluiten bij de leerdoelen voor de kinderen.
Beginsituatie
Ik heb geprobeerd deze site zo op te zetten dat kinderen met weinig ervaring op kunstgebied en kinderen met wat meer ervaring zich kunnen ontwikkelen. Aansluitend bij de leerlijn heb ik ervoor gekozen om de leerlingen met name te laten vergelijken. De schilderijen met dierlijke onderwerpen sluiten aan bij de wat jongere kinderen. De abstractere schilderijen ban Kandinsky sluiten weer meer aan bij de oudere kinderen. Op deze manier sluit de site aan bij een grote groep leerlingen met verschillende niveaus.
De groep 4 waar ik nu stage loop is niet zo zelfstandig. De site is daarom erg gestructureerd en sturend en bevorderd de zelfstandigheid van de leerlingen. Omdat ik als leerkracht zeker zou willen weten dat de leerlingen een ontwikkeling door hebben gemaakt zou ik na afloop met de leerlingen een kort afsluitend gesprek houden aan de hand van de gemaakte kunstwerken.
Op organisatiegebied is het van belang dat de leerlingen een schrift of antwoordenblad meenemen naar de computer zodat zij de antwoorden kunnen noteren. Ook hebben de leerlingen kleurpotloden en een a4 papier nodig. Je kunt er voor kiezen om dit vooraf mee te geven of de leerlingen het zelf te laten pakken tijdens het zelfstandig werken.
De groep 4 waar ik nu stage loop is niet zo zelfstandig. De site is daarom erg gestructureerd en sturend en bevorderd de zelfstandigheid van de leerlingen. Omdat ik als leerkracht zeker zou willen weten dat de leerlingen een ontwikkeling door hebben gemaakt zou ik na afloop met de leerlingen een kort afsluitend gesprek houden aan de hand van de gemaakte kunstwerken.
Op organisatiegebied is het van belang dat de leerlingen een schrift of antwoordenblad meenemen naar de computer zodat zij de antwoorden kunnen noteren. Ook hebben de leerlingen kleurpotloden en een a4 papier nodig. Je kunt er voor kiezen om dit vooraf mee te geven of de leerlingen het zelf te laten pakken tijdens het zelfstandig werken.
Relatie met het vakconcept Beeldende Vorming
Het vakconcept van beeldende vorming gaat in op twee kernvragen:
- Wat is de essentie van beeldende vorming?
- En hoe krijgen deze inhouden vorm?
De essentie van beeldende vorming kent 3 pijlers:
1. Het aanleren en vergroten van de beeldvaardigheid.
Door middel van beeldend onderwijs leren kinderen dat lang niet alles in absolute waarheden te vangen is, maar afhankelijk is van
individuele waarnemingen en interpretaties. Kinderen leren beelden te relateren aan hun context. Ze leren dat ze hun eigen gevoelens
en ervaringen kunnen uitdrukken via beelden, dat ze d.m.v. beelden kunnen communiceren.
De expressionistische stroming sluit ontzettend goed aan bij dit laatste. Leerlingen kijken eerst naar kunstwerken waarin anderen hun gevoel hebben gelegd en gaan door middel van de verwerkingsopdracht zelf oefenen met dit aspect.
Door het beschouwen worden de leerlingen geïnspireerd om zelf aan de slag te gaan.
2. Het aanleren en bevorderen van het probleemoplossend vermogen.
Zelfredzaamheid is van belang voor een brede ontwikkeling van een kind. Probleemoplossend handelen, zelfsturend handelen en reflectie op
het eigen handelen dragen hier aan bij.
Doordat de leerlingen tijdens het werken aan dit leermiddel volledig aan zichzelf is overgeleverd wordt hij gestimuleerd om opzoek te gaan naar oplossingen. Door de structuur in de website heb ik geprobeerd te voorkomen dat leerlingen vastlopen. De antwoorden op de kijkvragen moeten zij echter zelf bedenken. Het probleemoplossend vermogen van de leerlingen wordt hierdoor geprikkeld.
Tijdens het beschouwen bekijken de leerlingen hoe de kunstenaars hun gevoel hebben vorm gegeven. De leerlingen krijgen hierdoor al voorbeeldoplossingen aangereikt en kunnen vanuit die invalshoek zelf opzoek naar oplossingen om hun gevoel vorm te geven.
3. Het vergroten van cultuurbegrip
Het cultuurbegrip probeer je te vergroten door rekening te houden met 3 pijlers.
- Contact en begrip voor cultuur
Om begrip voor cultuur te ontwikkelen moet je in contact komen met kunst en cultuur. Deze site vergroot het begrip van de leerlingen doordat het de leerlingen laat zien dat kunst in stromingen is ingedeeld. Het is dus erg groot.
Door te kijken naar kunst en daarbij vragen beantwoorden die je dieper laten nadenken over een bepaald kunstwerk vergroot je kunstdatabase. Je krijgt meer kennis en inzicht en kunt hierdoor een completere mening vormen.
- Zicht op de context
Op de site leg ik uit dat het expressionisme een kunststroming is. Ik leg hierbij uit dat er meerdere stromingen zijn. De leerlingen krijgen hierdoor het idee dat er meer is dan alleen deze soort kunst. Door verschillende kunstwerken binnen het expressionisme te laten zien krijgen de leerlingen een completer beeld van deze stroming.
- Begrip en waardering voor de maker.
Door een stukje achtergrond van de kunstenaars te benoemen krijgen de leerlingen meer zicht op de manier van werken en de leefwereld van de kunstenaar. De informatie die ik bij de kunstenaars geef is kort en sluit aan bij de opdrachten. Hierdoor krijgen de leerlingen een concreter beeld bij de kunstwerken.
Om het cultuurbegrip te kunnen vergroten moet je een didactisch plan hebben. In mijn basisplan heb ik op basis van de product- en procescomponenten doelen opgesteld om aan te sluiten bij het doel: Het vergroten van het cultuurbegrip.
Hierbij voeg ik mijn basisplan toe die aansluit bij zowel de beschouwingsactiviteiten als bij de verwerkingsopdracht.
- Wat is de essentie van beeldende vorming?
- En hoe krijgen deze inhouden vorm?
De essentie van beeldende vorming kent 3 pijlers:
1. Het aanleren en vergroten van de beeldvaardigheid.
Door middel van beeldend onderwijs leren kinderen dat lang niet alles in absolute waarheden te vangen is, maar afhankelijk is van
individuele waarnemingen en interpretaties. Kinderen leren beelden te relateren aan hun context. Ze leren dat ze hun eigen gevoelens
en ervaringen kunnen uitdrukken via beelden, dat ze d.m.v. beelden kunnen communiceren.
De expressionistische stroming sluit ontzettend goed aan bij dit laatste. Leerlingen kijken eerst naar kunstwerken waarin anderen hun gevoel hebben gelegd en gaan door middel van de verwerkingsopdracht zelf oefenen met dit aspect.
Door het beschouwen worden de leerlingen geïnspireerd om zelf aan de slag te gaan.
2. Het aanleren en bevorderen van het probleemoplossend vermogen.
Zelfredzaamheid is van belang voor een brede ontwikkeling van een kind. Probleemoplossend handelen, zelfsturend handelen en reflectie op
het eigen handelen dragen hier aan bij.
Doordat de leerlingen tijdens het werken aan dit leermiddel volledig aan zichzelf is overgeleverd wordt hij gestimuleerd om opzoek te gaan naar oplossingen. Door de structuur in de website heb ik geprobeerd te voorkomen dat leerlingen vastlopen. De antwoorden op de kijkvragen moeten zij echter zelf bedenken. Het probleemoplossend vermogen van de leerlingen wordt hierdoor geprikkeld.
Tijdens het beschouwen bekijken de leerlingen hoe de kunstenaars hun gevoel hebben vorm gegeven. De leerlingen krijgen hierdoor al voorbeeldoplossingen aangereikt en kunnen vanuit die invalshoek zelf opzoek naar oplossingen om hun gevoel vorm te geven.
3. Het vergroten van cultuurbegrip
Het cultuurbegrip probeer je te vergroten door rekening te houden met 3 pijlers.
- Contact en begrip voor cultuur
Om begrip voor cultuur te ontwikkelen moet je in contact komen met kunst en cultuur. Deze site vergroot het begrip van de leerlingen doordat het de leerlingen laat zien dat kunst in stromingen is ingedeeld. Het is dus erg groot.
Door te kijken naar kunst en daarbij vragen beantwoorden die je dieper laten nadenken over een bepaald kunstwerk vergroot je kunstdatabase. Je krijgt meer kennis en inzicht en kunt hierdoor een completere mening vormen.
- Zicht op de context
Op de site leg ik uit dat het expressionisme een kunststroming is. Ik leg hierbij uit dat er meerdere stromingen zijn. De leerlingen krijgen hierdoor het idee dat er meer is dan alleen deze soort kunst. Door verschillende kunstwerken binnen het expressionisme te laten zien krijgen de leerlingen een completer beeld van deze stroming.
- Begrip en waardering voor de maker.
Door een stukje achtergrond van de kunstenaars te benoemen krijgen de leerlingen meer zicht op de manier van werken en de leefwereld van de kunstenaar. De informatie die ik bij de kunstenaars geef is kort en sluit aan bij de opdrachten. Hierdoor krijgen de leerlingen een concreter beeld bij de kunstwerken.
Om het cultuurbegrip te kunnen vergroten moet je een didactisch plan hebben. In mijn basisplan heb ik op basis van de product- en procescomponenten doelen opgesteld om aan te sluiten bij het doel: Het vergroten van het cultuurbegrip.
Hierbij voeg ik mijn basisplan toe die aansluit bij zowel de beschouwingsactiviteiten als bij de verwerkingsopdracht.
Kerndoel 56b
Deze site sluit aan bij de middenbouw omdat er aandacht wordt besteed aan de manier van werken van kunstenaars. De functie van een kunstwerk komt ook aan bod. In de expressionistische stroming gaat het niet om de gebruiksfunctie maar om het overbrengen van gevoel.
De leerlijn gaat in op de relatie tussen verschillende kunstenaars. Op deze site zien leerlingen dat er binnen een kunststroming nog veel verschillen zitten.
aspecten van beeldende vorming die in deze leerfase aan bod komen zijn onder andere:
- De werkwijze, inspiratiebronnen, creatieve processen van kunstenaars.
- Kunstenaar als beroep
Deze aspecten worden benadrukt in de kijkvragen. In de verwerkingsopdracht verplaatst de leerling zichzelf in het beroep van de kunstenaar.
De leerlijn gaat in op de relatie tussen verschillende kunstenaars. Op deze site zien leerlingen dat er binnen een kunststroming nog veel verschillen zitten.
aspecten van beeldende vorming die in deze leerfase aan bod komen zijn onder andere:
- De werkwijze, inspiratiebronnen, creatieve processen van kunstenaars.
- Kunstenaar als beroep
Deze aspecten worden benadrukt in de kijkvragen. In de verwerkingsopdracht verplaatst de leerling zichzelf in het beroep van de kunstenaar.